ROAS (Return on Ad Spend) — reklam xərclərinə qarşı əldə olunan gəliri ölçən göstəricidir. Xərclədiyiniz hər 1 manatın sizə neçə manat qazandırdığını göstərir və kampaniyaların effektivliyini qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. Bu metrik marketinq komandalarına reklamların performansını obyektiv dəyərləndirməyə, büdcəni səmərəli bölməyə və nəticə verməyən kampaniyaları optimallaşdırmağa imkan verir.
ROAS sadə dildə desək, reklama qoyulan sərmayənin nə qədər gəlir gətirdiyini ölçür. Məsələn, bir biznes 1000 AZN reklam xərci ilə 5000 AZN satış əldə edibsə, ROAS dəyəri 5 deməkdir — yəni, hər 1 AZN xərclə 5 AZN gəlir qazanılıb.
Rəqəmsal marketinqdə hər xərclənən manatın gəlirə necə çevrildiyini ölçmək vacibdir.Ondigital agentliyi olaraq təqdim etdiyimiz Rəqəmsal marketinq xidmətləri bu göstəricilərin optimallaşdırılmasında mühüm rol oynayır və ROAS-ın yüksəldilməsinə birbaşa təsir göstərir.
Meta Ads, Google Ads və digər platformalar ROAS dəyərini avtomatik hesablaya bilər ki, bu da real vaxtda performansı izləməyə və qərar verməyə kömək edir.
ROAS necə hesablanır?
ROAS formulu çox sadədir:
ROAS = Reklamdan əldə olunan gəlir ÷ Reklam xərci
Nümunə:
Əgər siz Google Ads kampaniyasına 500 AZN xərcləmisiniz və bu kampaniya nəticəsində 2500 AZN gəlir əldə etmisinizsə:
ROAS = 2500 ÷ 500 = 5
Bu o deməkdir ki, hər 1 AZN xərclə siz 5 AZN qazanmısınız. Əgər ROAS 1-dən azdırsa, reklam zərər gətirir; 3–4 aralığı normal performans, 5 və yuxarısı isə uğurlu kampaniya sayılır.
ROAS dəyərlərini kanallara görə (məsələn, Google Ads, Meta Ads, TikTok Ads) müqayisə etmək, büdcənin hansı platformada daha səmərəli istifadə olunduğunu müəyyən etməyə kömək edir.
ROAS yalnız reklam xərclərinə fokuslandığı üçün bəzən ümumi gəlirlilik ölçüsü olan ROI (Return on Investment) ilə qarışdırılır.
ROAS və ROI arasında fərq nədir?
ROAS və ROI tez-tez qarışdırılsa da, onların məqsədi və əhatə dairəsi fərqlidir.
- ROAS reklam xərclərinə əsaslanır: reklam üçün xərclədiyiniz məbləğə qarşı gəlirinizi ölçür.
- ROI isə ümumi investisiyanın gəlirliliyini göstərir, yəni məhsul istehsalı, əməliyyat, logistika və digər xərcləri də nəzərə alır.
Məsələn, bir e-ticarət saytı 1000 AZN reklam xərci ilə 5000 AZN gəlir əldə edib. Onun ROAS dəyəri 5 olacaq. Lakin eyni şirkət ümumi istehsal və əmək xərclərini də nəzərə alanda, ROI bəlkə də cəmi 1.8 olacaq.
ROAS qısamüddətli kampaniyalar üçün daha praktik göstəricidir, ROI isə ümumi biznesin uzunmüddətli rentabelliyini ölçmək üçün istifadə olunur.
İdeal ROAS göstəricisi neçə olmalıdır?
İdeal ROAS göstəricisi biznesin fəaliyyət sahəsindən, məhsulun maya dəyərindən və reklam strategiyasından asılı olaraq dəyişir. Ümumi qayda olaraq, ROAS dəyəri 1-dən aşağıdırsa, bu o deməkdir ki, reklam xərcləri gəliri ödəmir və kampaniya zərər gətirir.
Əgər ROAS 2–3 aralığındadırsa, kampaniya minimal səviyyədə gəlir gətirir, amma hələ optimallaşdırma potensialı var. ROAS 4 və ya 5+ olduqda isə bu, uğurlu və səmərəli reklam strategiyası hesab olunur.
Məsələn, e-commerce bizneslər üçün 4x və yuxarı ROAS çox vaxt ideal sayılır, lakin yüksək marjlı lüks məhsullarda bu göstərici 6–8 aralığına qədər qalxa bilər. Əksinə, aşağı marjlı və geniş auditoriyalı məhsullarda 2–3 aralığı qənaətbəxş hesab olunur.
Qısacası, ideal ROAS hər biznes üçün fərqlidir, lakin əsas məqsəd reklam xərclərindən əldə edilən gəlirin xərci ən azı bir neçə dəfə üstələməsidir.
ROAS-ı artırmağın effektiv yolları
ROAS dəyərini yüksəltmək üçün həm reklam strategiyası, həm də veb sayt təcrübəsi optimallaşdırılmalıdır. Aşağıdakı amillər bu göstəriciyə birbaşa təsir edir:
1. Dəqiq hədəfləmə
Auditoriyanı yaş, maraq və davranışa görə düzgün seqmentləşdirmək ROAS-ı artırır. Geniş və qeyri-dəqiq hədəflər əksinə, xərci yüksəldir və nəticəni zəiflədir.
2. Reklam məzmununun keyfiyyəti
Yüksək CTR (Click-Through Rate) reklamın performansını artırır. Yaradıcı vizuallar, qısa və güclü çağırış mətnləri (CTA) ROAS göstəricisinə birbaşa müsbət təsir göstərir.
3. Landing səhifə optimizasiyası
İstifadəçi kliklədikdən sonra qarşılaşdığı səhifə yavaş yüklənirsə, dizayn qarışıqdısa və ya CTA uyğun deyilsə, dönüş azalır. Nəticədə satış itirilir və ROAS aşağı düşür.ROAS-ı yüksəltməyin əsas yollarından biri də veb səhifələrin axtarış motorları üçün düzgün optimallaşdırılmasıdır. SEO xidməti reklam xərclərinin daha səmərəli işləməsini təmin edir, çünki saytın texniki keyfiyyəti və orqanik trafik potensialı yüksəldikcə dönüş dərəcələri də artır.
4. Remarketing və Lookalike auditoriyalar
Mövcud müştərilərə və onlara oxşar yeni auditoriyalara reklam göstərmək dönüş nisbətini artırır. Bu üsul xüsusilə BOF mərhələsində ROAS-ın yüksəlməsi üçün ən effektiv yoldur.
5. A/B testlər
Müxtəlif başlıqlar, vizuallar və CTA variantlarını sınaqdan keçirin. Ən yaxşı nəticə verən versiyaları saxlayaraq kampaniyaları optimallaşdırın.
ROAS izləmək üçün istifadə olunan alətlər
ROAS təhlili üçün ən çox istifadə olunan platformalar:
Google Ads: hər kampaniyanın ROAS göstəricisini avtomatik verir.
Meta Ads Manager: “Purchase Value / Spend” metrikinə baxmaq kifayətdir.
GA4: “Revenue / Ad Cost” hesabatı ilə platformalararası ROAS ölçmək mümkündür.
Looker Studio: fərqli kanalları birləşdirib vizual ROAS cədvəli yaradır.
Bu alətlər sayəsində siz hər ay büdcə bölgüsünü təkmilləşdirib, ROI və ROAS balansını daha effektiv qura bilərsiniz.
ROAS yalnız bir rəqəm deyil, büdcə idarəçiliyinin və marketinq qərarlarının əsas göstəricisidir.
Yüksək ROAS — düzgün strategiyanın nəticəsidir; aşağı ROAS isə təkmilləşmə siqnalıdır.
Reklamların hər AZN dəyərində qazanc əldə etmək istəyən bizneslər üçün ROAS, büdcə optimizasiyasının ən güclü alətidir.
